زیارت جامعه کبیره (04) - واکاوی سند، محتوا و قرائن - Farsi
Description:محدث قمی
• محدّث قمی در مفاتیح الجنان در بیان اینکه چرا دستور...
Read...
• محدّث قمی در مفاتیح الجنان در بیان اینکه چرا دستور دادهاند قبل از زیارت جامعه صد مرتبه تکبیر گفته شود، مینویسد: «شاید ـ چنانکه مجلسی اول گفته ـ وجه تکبیر این باشد که اکثر طباع مایلاند به غُلوّ، مبادا از عبارات امثال این زیارت به غُلوّ افتند، یا از بزرگی حق سبحانه و تعالی غافل شوند، یا غیر اینها». ]
استدلال یا استشهاد دانشمندان به زیارت جامعه
در کتابهای علمای شیعه به زیارت جامعه به تناسب استدلال و استشهاد شده است و معلوم میشود که اگر وثوق و اعتماد به ثبوت صدور این زیارت از امام (علیهالسّلام) نبود، استدلال و استشهاد به آن در کتابهای تفسیری، حدیثی، فقهی و... معنا نداشت و بسیار بعید است که این بزرگان به آنچه اعتقاد به صدور و ثبوت سند آن نداشته باشند، استدلال یا حتی استشهاد کنند.
فیض کاشانی
• فیض کاشانی در تفسیر صافی روایتی را اینگونه از پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نقل میکند: «ما کلمه تقوا، راه هدایت و مثل اعلا هستیم».
وی پس از نقل این روایت به این عبارت از زیارت جامعه استشهاد میکند: «السّلام علی ائمّة الهُدی ... و وَرَثَة الانبیاء و المَثَلَ الاعلی»؛ سلام بر پیشوایان هدایت ... وارثان پیامبران و مثلهای والا.
حر عاملی
• محدّث فقیه، شیخ حرّ عاملی در «وسائل الشیعة» در ذیل روایتی مینویسد: «این فراز بیانگر رجعت و بازگشت پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و امامان معصوم (علیهمالسّلام) است و در زیارت جامعه عبارتی آمده که از این بیان روشنتر است».
علامه مجلسی
• علامه مجلسی در «بحار الانوار» به زیارت جامعه استدلال میکند و نسخهای را بر نسخهای دیگر ترجیح میدهد و میگوید: «صحیح این است که واژه «معروفین» بهجای واژه «معترفین» باشد، آنسان که در زیارت جامعه خواهد آمد».
وحید بهبهانی
• وحید بهبهانی زیارت جامعه را ارسال مسلّم نموده و در مورد ائمّه (علیهمالسّلام) میگوید: «با این توصیف، ائمّه (علیهمالسّلام) همانگونهاند که در زیارت جامعه آمده است که در راه خدا آنگونه که شایسته جهاد برای اوست، جهاد کردید تا دعوتش را آشکار ساختید».
میرزای قمی
• میرزای قمی در کتاب «غنائم الایام» مینویسد: «و آنچه در زیارت جامعه آمده است همه آن بزرگواران (ائمه اطهار) را فرا میگیرد».
همدانی
• فقیه همدانی در «مصباح الفقیه» در بخش غسلهای مستحبی مینویسد: «از موارد غسل در خصوص زیارت، همانند روایت مشهوری است که در زیارت جامعه وارد شده است؛ همان زیارتی که هر امامی را میتوان با آن زیارت کرد و دستور غسل نیز دارد».
زیارت جامعه کبیره آن چنان مورد توجّه عالمان شیعی بوده که جمعی بخشی از عمر شریف خود را به شرح آن اختصاص دادهاند و به بیان
لغات، مفاهیم و معانی والای آن پرداختهاند. همه اینها قرینهای قوی میتواند باشد که این بزرگان معتقد به صدور این زیارت بودند. لذا با نگاهی گذرا به کتاب ارزشمند «الذریعة الی تصانیف الشیعه» اثر شیخ آقا بزرگ تهرانی متوجه خواهیم شد که چه تعداد شرح بر این زیارت نگاشته شده است.
Description:
محدث قمی• محدّث قمی در مفاتیح الجنان در بیان اینکه چرا دستور دادهاند قبل از زیارت جامعه صد مرتبه تکبیر گفته شود، مینویسد: «شاید ـ چنانکه مجلسی اول گفته ـ وجه تکبیر این باشد که اکثر طباع مایلاند به غُلوّ، مبادا از عبارات امثال این زیارت به غُلوّ افتند، یا از بزرگی حق سبحانه و تعالی غافل شوند، یا غیر اینها». ]
استدلال یا استشهاد دانشمندان به زیارت جامعه
در کتابهای علمای شیعه به زیارت جامعه به تناسب استدلال و استشهاد شده است و معلوم میشود که اگر وثوق و اعتماد به ثبوت صدور این زیارت از امام (علیهالسّلام) نبود، استدلال و استشهاد به آن در کتابهای تفسیری، حدیثی، فقهی و... معنا نداشت و بسیار بعید است که این بزرگان به آنچه اعتقاد به صدور و ثبوت سند آن نداشته باشند، استدلال یا حتی استشهاد کنند.
فیض کاشانی
• فیض کاشانی در تفسیر صافی روایتی را اینگونه از پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نقل میکند: «ما کلمه تقوا، راه هدایت و مثل اعلا هستیم».
وی پس از نقل این روایت به این عبارت از زیارت جامعه استشهاد میکند: «السّلام علی ائمّة الهُدی ... و وَرَثَة الانبیاء و المَثَلَ الاعلی»؛ سلام بر پیشوایان هدایت ... وارثان پیامبران و مثلهای والا.
حر عاملی
• محدّث فقیه، شیخ حرّ عاملی در «وسائل الشیعة» در ذیل روایتی مینویسد: «این فراز بیانگر رجعت و بازگشت پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و امامان معصوم (علیهمالسّلام) است و در زیارت جامعه عبارتی آمده که از این بیان روشنتر است».
علامه مجلسی
• علامه مجلسی در «بحار الانوار» به زیارت جامعه استدلال میکند و نسخهای را بر نسخهای دیگر ترجیح میدهد و میگوید: «صحیح این است که واژه «معروفین» بهجای واژه «معترفین» باشد، آنسان که در زیارت جامعه خواهد آمد».
وحید بهبهانی
• وحید بهبهانی زیارت جامعه را ارسال مسلّم نموده و در مورد ائمّه (علیهمالسّلام) میگوید: «با این توصیف، ائمّه (علیهمالسّلام) همانگونهاند که در زیارت جامعه آمده است که در راه خدا آنگونه که شایسته جهاد برای اوست، جهاد کردید تا دعوتش را آشکار ساختید».
میرزای قمی
• میرزای قمی در کتاب «غنائم الایام» مینویسد: «و آنچه در زیارت جامعه آمده است همه آن بزرگواران (ائمه اطهار) را فرا میگیرد».
همدانی
• فقیه همدانی در «مصباح الفقیه» در بخش غسلهای مستحبی مینویسد: «از موارد غسل در خصوص زیارت، همانند روایت مشهوری است که در زیارت جامعه وارد شده است؛ همان زیارتی که هر امامی را میتوان با آن زیارت کرد و دستور غسل نیز دارد».
زیارت جامعه کبیره آن چنان مورد توجّه عالمان شیعی بوده که جمعی بخشی از عمر شریف خود را به شرح آن اختصاص دادهاند و به بیان
لغات، مفاهیم و معانی والای آن پرداختهاند. همه اینها قرینهای قوی میتواند باشد که این بزرگان معتقد به صدور این زیارت بودند. لذا با نگاهی گذرا به کتاب ارزشمند «الذریعة الی تصانیف الشیعه» اثر شیخ آقا بزرگ تهرانی متوجه خواهیم شد که چه تعداد شرح بر این زیارت نگاشته شده است.